Küresel piyasalarda nükleer endişe satış getirdi

Ukrayna’da, Rus güçlerinin yaklaştığı Avrupa’nın en büyük santrali Zaporijya Nükleer Santrali’nde başlayan yangın küresel pay piyasalarında satış baskısının artmasına neden oldu.

Rusya-Ukrayna savaşı varlık fiyatları üzerinde etkili olmayı sürdürüyor.

Dün gece, Ukrayna’da Rus güçlerinin yaklaştığı Avrupa’nın en büyük santrali Zaporijya Nükleer Santrali sahasındaki çatışmalar sonucu yangın çıktığı bildirildi.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy konuya ilişkin açıklamasında, Rus askeri birliklerin Zaporijya Nükleer Santrali’ne saldırılarının durdurulması gerektiğini belirterek bir patlama olması halinde bunun, Avrupa’nın sonu olacağını söyledi.

Zaporijya’daki santralde 6 enerji ünitesi olduğunu söyleyen Zelenskiy, Çernobil Nükleer Santrali’nde geçmişte sadece 1 enerji ünitesinin patladığını hatırlattı.

Ukrayna’da yaşanan gelişmeler takip edilirken, artan emtia fiyatları enflasyon ve para politikalatına ilişkin belirsizliklerin de sürmesine neden oluyor.

Dün ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, yarı yıllık Para Politikası Raporu’na ilişkin sunumunun ikinci gününde Rusya-Ukrayna savaşının nihai etkisinin belirsiz olduğunu ancak harcamalar ve yatırımları etkileyebileceğini belirterek Fed’in bu ay faiz oranlarını artırma yolunda olduğunu ifade etti.

Şimdiye kadar emtia ve enerji fiyatlarının önemli ölçüde arttığını kaydeden Powell, bu durumun enflasyonu yukarı yönlü baskılayacağına işaret ederek risk iştahının da azalabileceğini ve bunun yatırımlar ile harcamaların düşmesine neden olabileceğini anlattı.

Öte yandan, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor’s (S&P) Rusya’nın kredi notunda bir kez daha indirime giderek, Rusya’nın uzun vadeli döviz cinsinden “BB+” ve yerel para cinsinden “BBB-” olan kredi notlarını “CCC-“ye indirdi.

Analistler, dün, Powell’ın açıklamalarının pay piyasalarındaki risk iştahını azalttığını ve New York borsasında kapanışa yakın etkili olan satış ağırlıklı eğilimin, Ukrayna’daki nükleer endişeyle birlikte güçlenerek Asya’ya ve vadeli işlemlerde Avrupa’ya taşındığını ifade etti.

Bugün ise Ukrayna’daki gelişmelerle birlikte ABD’de istihdam raporundaki verilerin yatırımcıların odağına yerleştiğini kaydeden analistler, emtia fiyatlarındaki gelişmelerin de yakından izlendiğini bildirdi.

Buna göre, dün tedarik endişeleriyle Şubat 2013’den bu yana en yüksek seviye olan 118,4 dolara seviyesine kadar çıkan Brent petrolün varil fiyatı, yeni günde 110 dolarda dengelendi.

Powell’ın açıklamaları ve enflasyon endişesi tahvil piyasalarında satış baskısını artırsa da bu eğilim jeopolitik gerilimlerle tersine döndü ve ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 1,78’e geriledi.

Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,6 değer kazanarak 1.936 dolara çıkmasının ardından, bugün Asya piyasalarında 1.935 dolardan alıcı buluyor.

Dün, New York borsasında S&P 500 endeksi yüzde 0,53, Dow Jones endeksi yüzde 0,29 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,56 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli işlem kontratları yeni günde de satış ağırlıklı seyrini sürdürüyor.

Avrupa pay piyasaları, dün kapanışa yakın artan satış baskısıyla günü yüzde 2’leri aşan düşüşle tamamlarken, vadeli işlemlerde endeks kontratları yeni güne yüzde 2’lere yakın düşüşle başladı.

Bölgeden Rusya’ya yaptırım kararları gelmeye de devam ediyor. Son olarak, Alman otomobil üreticisi Volkswagen, Rusya’ya araç ihracatını ve ülkedeki yerel üretimini durduracağını bildirdi.

Buna karşın, Almanya Ekonomi ve İklimi Koruma Bakanı Robert Habeck dün, Almanya’nın Rus doğal gazına bağımlı olduğunu belirterek, Rusya’dan petrol, gaz ve taş kömürü ithalatının yasaklanması düşüncesine karşı olduğunu söyledi.

Rusya borsasının bugün de işleme kapalı olacağı açıklanırken, Rusya Merkez Bankası tarafından yapılan açıklamada ise, şahısların borsa üzerinden döviz alırken, toplam alım miktarı üzerinden ödemeleri gereken komisyonun yüzde 30’dan yüzde 12’ye düşürüldüğü belirtildi.

Avro/dolar paritesi bu gelişmelerle dün 1,1010 ile Mayıs 2020’den bu yana en düşük seviyeyi test etmesinin ardından yeni günde 1,1030’dan alıcı buluyor.

Dün, Almanya’da DAX endeksi yüzde 2,16, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 2,57, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,84 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,35 değer kaybetti.

Asya borsalarında da bugün satış ağırlıklı bir seyir izleniyor.

Çn’in son yılların en düşük büyüme hedefini açıklayacağına ilişkin haber akışı pay piyasalarında risk iştahını azaltırken, bölgede yeni tip koranvirüs (Kovid-19) salgınına ilişkin endişeler de varlığını sürdürüyor.

Bugün açıklanan makroekonomik verilere göre Japonya’da işsizlik oranı yüzde 2,8’e yükseldi.

Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,27, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,03, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,70 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,08 değer kaybetti.

Yurt içinde dün Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 4,41, yıllık yüzde 54,44 arttı.

BIST 100 endeksi ise yüzde 1,87 değer kazanarak 2.023,29 puana çıkarken, günü yüzde 0,15 artışla 14,1209’dan tamamlayan dolar/TL ise bugün bankalararası piyasanın açılışında 14,1500 seviyesinde işlem görüyor.

Bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise Almanya’da ödemeler dengesi ve dış ticaret dengesi, Avro Bölgesi’nde perakende satışlar ile ABD’de istihdam raporundaki veriler takip edilecek.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.950 puanın destek, 2.040 seviyesinin direnç konumunda bulunduğunu söyledi.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

10.00 Almanya, ocak ayı dış ticaret ve ödemeler dengesi

13.00 Avro Bölgesi, ocak ayı perakende satışlar

14.30 Türkiye, şubat ayı reel efektif döviz kuru

16.30 ABD, şubat ayı tarım dışı istihdam, işsizlik ve ortalama kazançlar

(AA)