Modern yaşam ve hipertansiyon

Batılı yaşam tarzının benimsendiği modern toplumlarda hipertansiyon, yaşlanma sürecinin doğal bir parçası olarak kabul edilmekte.

Gerçekler tam da böyle mi acaba?

ABD ve diğer batılılaşmış ülkelerde yaşam tarzı nedeniyle bolca tuz, şeker ve yağ içeren rafine gıdaların yanı sıra aşırı miktarda karbonhidrat tüketilmesi ile paralel olarak kan basıncı değerleri yaşla doğru orantılı olarak artmakta.

Hipertansiyon tanısını koyarken ya da evreleme yaparken kullanılan sayıların batılı yaşam tarzını benimsemiş insanlarda ortaya çıkan değerler olduğunu yeri gelmişken hatırlamamızda yarar var. Bilindiği gibi uluslararası kardiyoloji kılavuzlarında normal tansiyon değerlerinin sınırı 120/80 mmHg olarak açıklanmıştır.

Oysa 14 Kasım 2018’de The Journal JAMA Cardiology‘de yayınlanan çok ilgi çekici bir çalışmaya göre, Güney Amerika’da modern toplumlardan tamamen ayrılmış şekilde yaşayan bir kabilede hipertansiyona hiç rastlanmamış.

Yanomami isimli bir kabileye mensup 72 kişide yapılan incelemede bir yaşından 60 yaşına kadar hiç kimsenin tansiyonunda yükselme eğilimi görülmemiş.

Brezilya’nın kuzeyi ve Venezuela’nın güneyindeki yağmur ormanları bölgesinde avcı-toplayıcı olarak yaşamlarını sürdürmekte olan Yanomami kabilesinin beslenme tarzı çok düşük miktarda tuz ve yağın yanı sıra, bol meyve ve lifli gıdalardan oluşmakta. Bu kabilede damar sertliği ve şişmanlığa hiç rastlanmamış, yaşlandıklarında tansiyonlarında en küçük bir yükselme olmamış. Yanomami köylerinde sistolik kan basıncı ortalaması 95 mmHg, diyastolik kan basıncı ortalaması ise 63 mmHg bulunmuş.

Batılı yaşamın etkisine maruz kalma ihtimali daha yüksek olan Yekwana isimli bir başka kabilede yapılan kan basıncı ölçümlerinde ise yaşla doğru orantılı olarak tansiyonun yükselme eğiliminde olduğu görülmüş.

Yekwana kabilesi mensupları Yanomami kabilesi mensuplarının aksine batılı tarzda bir yaşama ve beslenmeye daha yatkındır. Bu kabilenin üyeleri sanayileşmiş toplum mensuplarıyla az da olsa diyalog kurduktan sonra işlenmiş gıda tüketmeye başlamışlardır. Yekwana kabilesinin en genç üyelerinde kan basıncı değerleri tıpkı Yanomami kabilesindeki akranları gibiyken, her yıl tansiyonları ortalama 0,25 mmHg artmakta. Batılı yaşam tarzından uzak kalmış Yanomami kabilesi üyeleriyle karşılaştırıldığında 50 yaşına gelmiş Yekwana kabilesine mensup olanların ortalama olarak 5,9 mmHg daha yüksek tansiyona sahip oldukları ortaya çıkmış.

Sözlerime son verirken yaşam tarzı ile sağlık arasındaki bağlantının çok önemli olduğunu bir kez daha belirtmek istiyorum.

Selam ve saygılarımla…