Yanlışlar ve doğrular (I)

Ön yargılı olmak ya da bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmak çok tehlikelidir. Bilen insanlar kelimeleri seçerek ve çok dikkatle konuşurken, bilmeyenler bilmediklerinin de farkında olmadıkları için çok rahat konuşurlar.

Tıp alanındaki bazı yanlışları ve doğruları anlatmak istiyorum bu makalemde.

İddia : Bu ürün bir ilaç değil, çünkü içinde hiçbir kimyasal yok, tamamen bitkisel.

Cevap : Evrendeki her maddenin, elbette bitkilerin de bir kimyası vardır.

***

İddia : Bitkisel ürünler kesinlikle zararsızdır, hiçbir yan etkisi hiç yoktur.

Cevap : Eroin de bitkisel bir üründür ama zararlıdır. Yararlı bir bitkinin bile yüksek dozda kullanılması zararlıdır. Bir maddenin (ya da ilacın) kesinlikle yan etkisi olmayacağını söylemek imkansızdır.

***

İddia : Bu ilaç falanca hastalığı (veya kellikten prostata, kanserden şekere kadar tüm hastalıkları) yüzde yüz iyileştirir.

Cevap :  Hiçbir ilaç tüm insanlarda tıpatıp aynı etkiyi yapamaz, hiçbir ilaç için ” Yüzde yüz iyileştirir.” denemez.

***

İddia : Bu maddenin bir (veya iki) damlası şeker hastalığını kökünden yok eder.

Cevap : Şeker hastalığını kökünden yok edecek bir ilaç yoktur. Bazen sadece uygun bir yaşam tarzı bazen de uygun tedavilerin de katkısıyla hastalığın hızı azaltılabilir, hedef organlardaki hasarlar önlenebilir veya geciktirilebilir.

***

İddia : Başlangıç halindeki şeker hastalığı tanısı konmuş olması.

Cevap : Şeker hastalığı uzun ve sinsi ilerleyen bir sürecin sonucunda oluştuğu için tanı konduğunda en az 10 hatta 20 yıllık bir hazırlık süreci vardır.

***

İddia : Bu ilaç tansiyon (veya şeker) ilacı değil, sadece tansiyonu (veya şekeri) düzenleyicidir.

Cevap : Tansiyon için kullanılan ilaç tansiyon ilacıdır, şeker hastalığı için kullanılan ilaç şeker ilacıdır. Elbette amaç tansiyonu (veya şekeri)  iyi bir aralıkta (düzende diyelim) tutmaktır ama adı tansiyon (veya şeker) ilacıdır.

***

İddia : Hastalık eni konu ortaya çıkmışken hatta hayli ileri düzeyde iken, tanı yeni kondu diyerek, tedaviye başlamamak, bünyeyi ilaca alıştırmamak gerekir.

Cevap : Tanı konduğunda (hele de çoğu zaman olduğu gibi hastalık hayli mesafe almışsa) yaşam tarzı değişikliklerinin yanı sıra tedaviye başlamamak hedef organ hasarına davetiye çıkarmaktır.

***

İddia : Bir ilaç varmış, hastalığı şu kadar günde iyileştiriyormuş diyerek kesin bir rakam ya da sayı vermek.

Cevap : Hiçbir ilaç ya da hastalık için tedavi süresini ifade etmek üzere kesin bir rakam veya sayı verilemez. Örneğin bu ilaçla şu hastalık 11. günde iyileşiyormuş ve benzeri bir cümle kurulamaz.

***

İddia : Falanca bitkisel ürün kolesterolü sıfıra indiriyor.

Cevap : Kolesterol sıfıra indirilemez, velev ki öyle bir ürün olsa bile çok tehlikelidir. Kolesterol vücudumuzda pek çok işlevleri olan bir maddedir.

***

İddia : Sigara içen de kanser oluyor, içmeyen de.

Cevap : Sigara tüm kanser risklerini (ve kalp damar hastalıklarını, kronik akciğer hastalıklarını) artırır.

(Devamı haftaya)

Sağlıklı ve mutlu kalmanız dileğiyle…